Изгледите за израелски копнен упад во Либан го достигнаа својот врв, па дури и привремениот прекин на огнот изгледа далечно откако Израел го отфрли договорот, а Хезболах и понатаму не сака да ги отфрли своите ракетни лансирни рампи, пишува Еуроњуз.

Додека бројот на цивилни жртви расте, јавните служби на Либан паѓаат во колапс, особено по годините на финансиски и економски кризи кои ги ставија финансиите на земјата на колена.

Илјадници луѓе ги напуштаат своите села на југ и долината Бека за да најдат засолниште во провинциите Бејрут, либанските планини и на север.

Во моментов, општото чувство во Либан е дека може само да се надевааат на чудо.

„Либанскиот народ сака мир“, изјави министерот за здравство Фирас Абиад за Еуроњуз. „Позицијата на либанската влада, како и ставот на либанскиот народ, е дека Либан не сака војна.

„И од првиот ден, ние веруваме дека најдобриот начин за излез од оваа ситуација е да се има дипломатско решение, почнувајќи со прекин на огнот во Газа и итно ослободување на (израелските) заложници“.

„Јасно е дека насилството нема да не донесе поблиску до решение, но за жал, тоа ќе ја влоши ситуацијата“, посочи Абиад.

Регионалните и меѓународните набљудувачи се повеќе се убедени дека прекинот на огнот нема да биде возможен без моќен политички договор.

Според набљудувачите, хуманитарниот прекин на огнот во Газа може да помогне да се намали топлината што се заканува да го разгори целиот Блиски Исток и чиј домино ефект може да го турне Либан кон нова граѓанска војна, дополнително комплицирана поради милициите од различни типови и недржавните актери како Хезболах.

„По загубата на животи на невини цивили и десетици илјади жени и деца во Газа, сега имаме слична ситуација во Либан“, рече Абиад. „Хезболах јасно изјави дека ако работите запрат во Газа, тие ќе ги прекинат сите нивни акции.

„Затоа, сите разбираат дека прекинот на огнот во Газа ќе биде инструмент за отстранување на изговорот на сите недржавни актери, без разлика дали во Либан, дали во Ирак, дали во Јемен или на кое било друго место (да престанат борбите)“, објасни тој.

Заробеници на балистичката дипломатија

Блискоисточните недржавни актери станаа де-факто парчиња на балистичката дипломатија на Техеран, во неговата прокси војна против Израел и желбата на Иран да ја тестира Железната купола, израелскиот систем за противракетна одбрана.

Ова може дополнително да ги комплицира работите, велат експертите.

„Многу е веројатно Хезболах да биде притиснат да го намали лансирањето ракети кон Израел. Поверојатно е дека ќе видиме понатамошна ескалација на оваа страна“, рече Луиџи Нарбоне, амбасадор на ЕУ во заминување во Саудиска Арабија и другите земји од МЕНА. и раководител на Медитеранските студии на Универзитетот LUISS во Рим.

„Добро е познато дека Хезболах има многу поголеми способности во однос на ракети и ракети со прецизно наведување кои можат да го погодат Израел и да предизвикаат големи штети и жртви меѓу (израелското) население“, објасни Нарбоне за Euronews.

Во меѓувреме, либанските власти се принудени од околностите да најдат нестабилни решенија за високо чувствителните прашања дома.

Од крајот на граѓанската војна во 1990 година и потпишувањето на Договорот за национално помирување, познат како Договорот Таиф, либанскиот совет на министри е деликатен состав од различни партии во кој се вклучени главните религиозни групи во земјата – католиците и православните христијани, сунитите и Шиитски муслимани, Друзи и други малцинства – кои се бореа едни против други не толку одамна.

Сега, земјата се подготвува за можноста да мора да се бори рамо до рамо против израелските чизми на теренот – прашање што покрена голем број прашања и дома и во странство.

„Дали либанската армија ќе ја брани својата земја? Мислам дека тоа е најмалку што може да се очекува од националната армија кога земјата на таа армија е нападната. Нејзина должност е да ја брани својата заедница, нејзините граѓани“, рече Абиад.

Повторно фатени во средината

Во 2006 година, кога Цахал го нападна Либан, либанската регуларна армија не се бореше против израелските единици бидејќи тие не добиваа никакви наредби од Бејрут. За либанската влада сето тоа беше само пресметка меѓу ИД и милитантите на Хезболах.

„Знаеме дека постои дел од Либан кој очигледно не го сака Хезболах. Сепак, реакцијата на либанскиот народ многу ќе зависи од нивото на штетите и жртвите што Израел ќе ги предизвика со своите воени дејствија“, рече Нардоне.

По двомесечната војна во 2006 година, Резолуцијата 1701 на ОН утврди дека либанската армија има улога да ги брани националните граници и обврската да го разоружа Хезболах. Сепак, оттогаш, шиитската милиција само се зголеми во големина и огнена моќ.

Но, колку што сегашниот конфликт е уште една разбивање помеѓу Израел и Хезболах, Либан е тој што добива крај на сето тоа.

„Резолуцијата 1701 има прекршувања и од Израел, кој продолжува да окупира делови од Либан, а нивните воени авиони продолжуваат да навлегуваат во воздушниот простор на Либан и продолжуваат да го напаѓаат Либан“, рече либанскиот министер за здравство.

„Проблемот многу пати со Израел е што тој само мисли дека законите се направени за другите земји.

Војни, финансиска криза и високотехнолошка дистопија

И покрај релативниот недостаток на популарност на Хезболах во Либан, на крајот, хуманитарната криза може да ја зближи земјата.

„Либан веќе минува низ повеќе кризи. Ние сме во длабока финансиска криза. Домаќиме голем број бегалци, речиси 1,5 милиони. Една третина од нашето население. Значи, оваа војна која трае речиси една година, навистина стави голем стрес на нашиот систем“, рече Абиад.

Либанското население е напнато и исцрпено

„Бевме сведоци на масовно раселување на луѓето од југот. И очигледно, бројот на жртви, вклучувајќи цивили и деца, ќе има влијание врз либанскиот народ, кој исто така може да реагира како нација и да ги надмине традиционалните поделби“, рече Нардоне.

Оние кои живеат во Либан сè уште се трауматизирани од минатонеделните дистописки експлодирани пејџери и воки-токи напади, објасни Абиад.

„Тоа беше многу голем шок за здравствениот систем. Уште од почетокот на војната, ние го подготвуваме нашиот здравствен систем, нашите болници, за можноста од масовни жртви.

„Но, тој напад беше без преседан бидејќи вооружувањето на комуникациските уреди предизвика голем број жртви. Станува збор за 3.000 жртви за неколку минути“, рече тој.

Дали регионалните актери ќе се вклучат за да спречат катастрофа?
Конечно, либанското прашање може да најде свое решение преку вклучување на други главни актери во регионот. Дали постојат политички услови?

„Го почитувавме и го прифативме повикот на САД, Г7 и останатите водечки земји како Катар, Саудиска Арабија, Египет, ОАЕ и други. Се усогласивме со сето ова, со консензус меѓу сите засегнати страни на регионот“, рече Абиас.

Саудиска Арабија има голема улога во Либан, особено по Абрахамскиот договор и падот на Сирија и нејзиниот лидер Башар ал Асад.

„Не е тајна дека Саудиска (влада) гледа на Хезболах како на сила која ќе треба да се разбие или барем да се намали моќта“, рече Нардоне.

„Во минатото, тие се обидоа политички да го искористат своето влијание во либанската политичка арена за да ги добијат овие резултати. И досега, неуспешно. И, се разбира, во моментот тие не би сакале да преземаат дејствија што може да повлечат ризик да бидат извлечени во конфликтот“, заклучи тој.