Фејсбук вчера именуваше први членови од својот нов независен надзорен одбор кој ќе може да ги поништи одлуките на компанијата во поединечни случаи во смисла на содржини и да предложи промени во политиката на компанијата.

Фејсбук објави имиња на 20 членови, меѓу кои се четворица суперпретседатели кои помогнале да се одберат останатите членови. Одборот би требало да почне со расправи за поединечки случаи ова лето, а планирано е конечно да има околу 40 членови.

Фејсбук избра четворица суперпретседатели: поранешниот американски сојузен судија Мајкл Мекконел, експертот за уставно право од САД Џамал Грин, колумбиската адвокатка Каталина Ботеро – Марино и поранешната данска премиерка Хеле Торнинг Шмид. Потоа сите заедно избраа уште 16 членови.

До некои членови се дојде со глобални консултации кои ги спроведе Фејсбук за да добие повратни информации за надзорниот одбор.

Членовите ќе работат хонорарно, а меѓу нив има експерти за уставно право, заговорници за граѓанско право, академици, новинари, а тука и и добитничка на Нобеловата награда за мир и поранешен судија во Европскиот суд за човекови права. Членовите ќе ги плаќа фондацијата која ја основаше Фејсбук и ќе служи во тригодишни мандати на најмногу 9 години, Ројтерс ја објави листата на сите 20 членови.

Каталина Ботеро – Марино

Ботеро – Марино е колумбиска адвокатка која од 2008 година до 2014 година била посебна известителка за слобода на изразувањето во Интерамериканската комисија за човекови права при Организацијата на американските држави. Моментално е декан на Правниот факултет Universidad de los Andesa.

Џамал Грин

Грин е професор по право на Универзитетот Колумбија во Њујорк кој се фокусира на пресудите од уставно право и структурата на правните и уставните расправи. Бил правен службеник кај судијата Гвидо Калабреси во еден од американските апелациски судови како и кај судијата Џон Пол Стивенс на американскиот Врховен суд.

Мајкл Мек Конел

Мекконел е професор по уставно право на Стенфорд, а пред тоа бил американски сојузен судија. Го именувал американскиот републикански претседател Џорџ Буш и го сметале за кандидат за Врховен суд. Експерт е за верски слободи, а на Врховниот суд застапувал клиенти во случаи кои се однесувале на првиот амандман на американскиот устав (граѓански права).

Хели Торнинг -Шмидт

Торнинг -Шмидт е прва жена на чело на данската влада. Како социјалдемократка водеше коалициска влада од 2011 до 2015 година, а потоа била извршна директорка на хуманитарната организација Save the Children International.

Афиа Асантева Асаре-Кјеиа

Оваа ганска и јужноафриканска државјанка е и активистка за човекови права која за Open Society Initiative for West Africa работи на женски права, слобода на медиуми и прашања за пристап до информации ширум Африка.

Евелин Асвад

Асвад е професорка по право на Универзитетот во Оклахома, а пред тоа била виш обвинител во американскиот Стејт Департмент. Специјализирала за примена на стандардите за меѓународни човекови права во прашања за модерирање на содржина.

Енди Бајуни

Бајуни е индонезиски новинар кој два пати бил главен уредник на Џакарта Пост и соработувал со неколку организации за медиумски слободи во регионот.

Кетрин Чен

Поранешна национална регулаторка за комуникации во Тајван, Чен моментално е професорка по односи со јавност и статистика на Националниот универзитет во Ченгчи на Тајван. Своите истражувања ги насочува кон социјалните мрежи, мобилните новини и приватноста.

Нихтад Дад

Дад е пакистанска адвокатка и интернетска активистка која ја води Фондација за дигитални права (Digital Rights Foundation), невладина организација фокусирана на онлајн вознемираува, заштита на податоците и слобода на говорот во Пакистан и јужна Азија.

Памела Карлан

Карлан е професорка по право на Стенфорд, а пред американскиот Врховен суд застапуваше клиенти во избрирачки права, ЛГБТ права и случаи врзани за првиот амандман. Сведочепе во текот на постапката за отповиквуање на претседателот Доналд Трамп. Карлан работеше во одделот за граѓански права при министерството за правда во администрацијата на Обама.

Тавакол Карман

Јеменска активистка за човекови права и новинарка која во 2011 година стана првата Арапка која ја доби Нобеловата награда за мир. Беше тоа признание за нејзините поттици за ненасилни промени во текот на Арапската пролет.

Маина Киаи

Киаи е кениски адвокат и активист за човекови права којја води Global Alliances and Partnerships Програмата на Хјуман Рајтс Воч. Од 2011 до 2017 година беше посебен известувач на ОН за правата на слобода на мирно собирање и здружување.

Судхир Кришнавами

Кришнавами е вицеканцелар на Националниот правен факултет на Индискиот Универзитет, експерт за индиско уставно право и активист за граѓанското општество.

Роналдо Лемос

Лемос е бразилски академик и адвојат и еден од авторите на бразилскиот закон за интернетски правила. Соосновач е на невладината организација фокусирана на технологија и прашања од политиката. Превава право на Државниот универзитет во Рио де Женеиро.

Џули Овоно

Овоне е адвокат и извршна директорка на Интернет без Граници, огранизација за дигитални права со седиште во Франција. Се бори против интернетската цензура во Африка и ширум светот.

Еми Палмор

Палмор е поранешен секретар во изралеското министерство за правда која водела иницијативи насочени кон соочување со расна дискриминација и на напреден пристап кон правда преку дигиталните услуги и платформи.

Алан Русбриџер 

Русбриџер е британски новинар кој бил главен уредник на дневниот весник Гардијан. Директор е на Лејди Маргарет Хол, еден од факултетите на Оксфорд.

Андрас Сајо

Сајо е унгарски правен експерт и поранешен судија во Европскиот суд за човекови права и се занимава со компаративен конституционализам и учествувал во пишувањето на украинскиот, грузискиот и јужноафриканскиот устав.

Џон Самплс

Самплс е потпретседател на Като Институтот, американскиот лебертаријански тинк – тенк. Противник е на ограничувањето на онлајн изразувањето и пишува за регулација на говорот и социјалните мрежи.

Николас Сузор

Николас Сузор е вонреден професор по право на австралискиот Универзитет за Технологија во Квинсленд кој се занимава со управување со социјалните мрежи и регулација на автоматизираните системи.

Што ќе преиспитува надзорниот одбор?

Одборот кој некои го нарекоа Фејсбуковски Врховен суд ќе одлучува за тоа дали требаат некои поединечни содржини да бидат објавени на веб страницата. Исто така може да препорача промена на правилата на Фејсбук за содржината врз основа на конкретни случаил или барање на компанијата.

На почетокот ќе ги прегледуваат постовите, видео записите, фотографиите и коментарите кои компанијата одлучила да ги тргне од Фејсбук или Инстаграм, но конечно ќе решаваат за случаите во кои содржините се оставени онлајн. Притоа може да се работи за содржина како што е голотија, насилство и говор на омраза. Фејсбук рече дека во надлежност на одборот во иднина ќе бидат огласите, групите, страниците, профилите и настаните, но не ја изнесе временската рамка, истакнува Ројтерс.

Одборот нема да се занимава со конкренти пораки на Инстаграм, како и на платформите за пораки на Фејсбук како што се  WhatsApp и Messenger, сервисите за запознавање и Окулусовите производи за виртуелна реалност. Фејсбук очекува дека одборот на почетокот ќе преземе десетици случаи, мал процент од илјадниците кои  на крајот ќе се најдат на дневен ред. Корисниците во 2019 година се жалеа на 10 милиони поединечни содржини кои Фејсбук ги тргна или презеде други мерки.

Но шефот на Фејсбук Ник Клег рече за Ројтерс дека смета дека одбраните случаи ќе имаат пошироко значење во споровите за содржината.

Како ќе работи одборот?

Одборот сам ќе одлучува со кои случаи ќе се занимава, а може и да ги корене корисник кој ги исцрпил вообичаените жалбени постапки на Фејсбук или самиот Фејсбук ако случаите ги смета за значајни и комплицирани. Корисниците кои не се сложуваат со конечната одлука на Фејсбук за нивната содржина ќе имаат 15 дена преку посебна веб странициа да го изнесат случајот пред одборот.

Секој случај ќе го прегледа панел од пет члена, од кои најмалку еден е од истото географско подрачје од каде што потекнува случајот. Панелот може да побара помош од експерти за одредени прашања, но одлуката мора да се донесе пред комплетниот одбор, истакнува Ројтерс.

Одлуката на одборот, која е обврзувачка освен ако не го крши законот, мора да се донесе и спроведе во рок пд 90 дена. Фејсбук може во исклучителни случаи, кои имаат итни и реални последици, да побара забрзана постапка во 30 дена. Корисниците ќе бидат известени за одлуката на одборот во конкретниот случај и одборот ќе ја објави својата одлука. Кога одборото дава препорака за правилата, Фејсбук во рок од 30 дена ќе објави одговор и насоки за натамошно постапување.