Американската потпретседателка Камала Харис е главен фаворит за наследник на претседателот Џо Бајден доколку тој биде принуден да се повлече, но политичката историја на 59-годишната поранешна сенаторка сугерира дека таа можеби има поинаква идеја за тоа како да ја води Белата куќа.

Потпретседателката играше голема улога на националната сцена од 2021 година и за тоа време доби некои значајни задачи, вклучително и обид за управување со граничната криза. Но, нејзините сопствени политички позиции се релативно непроверени.

Харис, родена во Оукленд во 1964 година од индиски биолог и јамајканско-американска професорка по економија на Универзитетот Стенфорд, изгради кариера како обвинителка, пред да стане државна обвинителка во Калифорнија во 2010 година.

Таа потоа премина во Сенатот на САД во 2017 година, станувајќи главен критичар на администрацијата на Трамп и се кандидираше за раководството на партијата три години подоцна.

– Се кандидирам да бидам претседателкa на народот, од народот, за целиот народ – изјави тогаш Харис.

Нејзините сојузници сугерираат дека таа би можела да се кандидира против Трамп поради нејзината репутација како обвинителка, бркајќи осуден криминалец.

Додека таа стана позната по несигурните интервјуа, нејзиното досие како државна обвинителка беше доволно тешко за да привлече критики од прогресивците, неа ја обвинуваат дека избегнувала да ги истражува полициските престрелки и да се бори против напорите за забрана на смртната казна.

Сличности и разлики со Бајден

Има одредена сличност помеѓу нејзината политичка платформа и онаа на Бајден, чие претседателство е изградено врз економска понуда на гласачите за да се спаси падот на американското производство, да се поддржат работните места во синдикатите и да се вложи повеќе во технологијата и зелената енергија.

Како и Бајден, Харис рече дека приоритет ќе даде на мерките за справување со климатските промени. Нејзините планови во 2020 година вклучуваа климатски фонд од 10 трилиони долари, целосна декарбонизација на САД до 2045 година и гонење на компаниите за фосилни горива.

Голем дел од тоа има сличност со она што беше постигнато со Законот за намалување на инфлацијата на Бајден и неговото ветување дека ќе стави крај на емисиите до 2050 година – пет години подоцна отколку што вети Харис.

Сличности има и за правата за абортус. Бајден, побожен римокатолик, значително го промени својот став по ова прашање во својата петдецениска кариера во Вашингтон.

По поништувањето на пресудата на „Роу против Вејд“ од страна на Врховниот суд во 2022 година, враќањето на правата за абортус на федерално ниво стана главен столб на неговата кампања за реизбор.

Некои сугерираат дека промената е водена од Харис, која минатата година беше предводник на напорите на кампањата за ова прашање во некои држави.

Како претседателка, веројатно ќе ги удвои напорите за заштита на правото на абортус на клиниките или со помош на апчиња. И двете станаа идеолошки боишта во државите под контрола на републиканците во последните две години.

Но, постојат и значајни разлики во политиките што ги нагласува Харис.

Додека Бајден во основа е фокусиран на Вашингтон, политиката на Харис е информирана од нејзиното потекло како либерал од Калифорнија.

За време на нејзината предизборна кампања во 2020 година, Харис поддржа широко распространета полициска реформа по протестите предизвикани од убиството на Џорџ Флојд, повика на ремонт во затворите и насоките за казнување кои, според неа, „несразмерно ги таргетираат црните заедници“ и вети нова заштита за правата на хомосексуалците.

Во 2019 година, како сенаторка, Харис ги осуди другите демократи за употреба на терминот „политика на идентитет“, која наметнува поделби меѓу ослободителната политика и другите области на политиката.

– Кога зборуваме за тоа каде стои Америка по овие прашања, тоа не е за идентитетска политика – за нечиј идентитет. Се работи за идентитетот на Америка и каде стои Америка по тие прашања – изјави тогаш Харис.

Таа, исто така, изрази поддршка за федералната легализација на марихуаната – политика на која Бајден отсекогаш се спротивставувал – и која долго време е популарна во нејзината матична држава.

Во споредба со Бајден, Харис би била „поагресивна во однос на поддршката за програмите за социјална помош, за програмите за домување“, вели Тери Хејнс, основач на Пангеа Полиси.

За време на нејзината кампања, Харис зазеде полиберален став од Бајден за миграцијата – повикувајќи на поголеми права на државјанство за децата кои пристигнуваат во САД и „фундаментална ревизија“ на имиграцискиот систем за да биде помалку „суров“.

Оттогаш, нејзините идеји за имиграцијата се соочуваат со политички предизвици. Бајден предложи некои тешки нови гранични политики во обид да се спротивстави на тврдењата на републиканците дека надгледувал невиден број илегални влегувања на јужната граница на САД.

Харис беше обвинет за преговарање со централноамериканските земји за намалување на премините, во дипломатски напор кој во голема мера беше наречен неуспех. Нејзината администрација можеби е поподготвена од онаа на Бајден да се бори со републиканците за етиката на имиграциската политика, наместо за политичките решенија.

Претседателството на Харис, исто така, најверојатно ќе се фокусира повеќе на технолошката политика – област со која таа се занимава како лидер на американската влада за вештачката интелигенција од минатата година. Како сенаторка, таа туркаше нови правила за да ја зголеми заштитата на корисниците на интернетот и да се бори против онлајн трговијата со луѓе.